Koop jij tijdens je vakantie ook wel eens van die overheerlijke tomaten op een lokaal marktje ergens in het zuiden van Europa? Ik ook!! En dan denk je meteen: die wil ik volgend jaar ook in mijn tuin.
Meestal spreid ik de zaadjes dan uit op een velletje wc papier en laat ze goed drogen in de zuiderse zon.
Het volgende voorjaar stop ik ze met het papiertje in een potje met aarde en dan begint het feest. Hopelijk was die prachtige ‘vakantie-tomaat’ geen F1- hybride. Want dan zou er zomaar een hele andere tomaat tevoorschijn kunnen komen.
Maar als je het écht goed wil doen, moet je de zaden fermenteren. Hoe dit in zijn werk gaat, ga ik je nu vertellen.
Geen moeilijk werkje, wel een vies.
Fruitvliegjes
Het enige wat je nodig hebt, is een potje, mesje, lepeltje en natuurlijk je lievelingstomaat. Die wil je tenslotte volgend jaar weer kunnen oogsten. Je snijdt de tomaat doormidden. Evenwijdig met het kroontje, dan zie je de zaadkamers goed zitten. Met een lepeltje schep je de pitjes uit de tomaat en doet die in het potje. De ontpitte tomaten kan je daarna gewoon nog opeten. Bij de pitjes doe je wat water en zet het op een warm plekje weg. Vergeet er niet een briefje bij te leggen met de naam van de soort erop. Ik zet de potjes bij mooi weer buiten neer. Het gaat namelijk behoorlijk stinken en het trekt fruitvliegjes aan. Daar zit ik echt niet op te wachten in mijn keuken.
Schimmel
Bij warm weer moet je wel even in de gaten houden dat er voldoende water op de pitjes blijft staan. Anders even wat bijvullen. Na een paar dagen komt er een laagje schimmel op het water staan. Door het rottingsproces verdwijnt het gel-achtige zakje dat rond het pitje zit. Dit verklaart meteen de vieze geur.
Wanneer er een duidelijke schimmellaag op het water drijft, is het tijd om de zaden schoon te spoelen. Met een vorkje of een lepeltje schep je de schimmel eraf. Daarna vul je water bij en kiep je voorzichtig het water weg. Oppassen dat je niet je zaden door het afvoerputje spoelt. Het potje weer vullen met water. Even roeren en de pitten laten zakken. Weer afgieten en opnieuw vullen. Dit doe je tot het water bijna helder is. De zaden die niet rijp zijn, zullen boven komen drijven. Die kan je ook wegkiepen. De laatste keer giet je ze in een theezeefje. Daarna spoel je ze af onder de kraan terwijl je voorzichtig met je vinger over de zaden wrijft. De laatste vieze restjes duw je zo door het zeefje en spoelen weg. Dan druk je even een handdoek tegen de onderkant van het zeefje zodat het grootste vocht al weg is. Kiep de zaadjes nu op een plastic dekseltje van een yoghurtpot of boterpotje. Spreid ze een beetje uit en laat ze goed drogen. Ook nu niet vergeten een etiket erbij te leggen met de soortnaam erop.
Bij het drogen zullen de pitjes aan elkaar gaan kleven. Eenmaal droog, kan je ze voorzichtig tussen duim en wijsvinger van elkaar loswrijven. Als ze goed droog zijn, kan je ze opbergen in een (liefst papieren) zakje. Op deze manier kan je tomatenzaden jaren lang bewaren.
Geprobeerd en gelukt! Hopelijk dus volgend jaar opnieuw lekkere tomaten. De truc met het WC-papiertje ga ik ook allesinds onthouden hoor, je weet maar nooit ;)